Melatoninesupplementen – Niet als slaapmiddel maar als reset bij jetlag?

Waarom melatonine slikken je slaapprobleem niet oplost

Melatonine is vrij verkrijgbaar, maar het op de juiste manier inzetten vraagt wel om enige kennis. Te beginnen met of het probleem waarvoor je melatonine wilt gebruiken, wel een melatonineprobleem is. Want is het dat niet, dan los je uiteraard je probleem niet op maar kun je wel last hebben van ongewenste effecten.

De vraag is niet alleen óf je het zou moeten gebruiken, maar ook hoeveel, wanneer, welke vorm, wie het vooral niet zou moeten gebruiken en wat dan wel de oplossing is voor het slaapprobleem.

“Melatonine gebruik je makkelijk verkeerd, omdat je het precies op het goede tijdstip moet innemen”, zegt slaaponderzoeker Annemarie Luik. Als je het te laat neemt, kan het meer slaperigheid veroorzaken overdag.

– Bron: Annemarie Luik, Erasmus MC, NOS 16 aug ’19

Ongeveer een kwart van de kinderen heeft slaapproblemen. Uit onderzoek van het Erasmus MC is gebleken dat 6 procent van de kinderen van 10 en 11 jaar wekelijks het middel gebruikt om in slaap te komen.

– Bron: Annemarie Luik, Erasmus MC, NOS 23 jul’19

Melatonineproductie vertoont een circa 24-uurs ritme

Melatonine (oftewel N-acetyl-5-methoxytryptamine) is een lichaamseigen stof. Je maakt dit slaaphormoon dus helemaal zelf zoals ik in een blogartikel al eens heb beschreven. En omdat het bekend staat als “slaaphormoon” en “natuurlijk” wordt het dan te pas en te onpas gekozen als hulpmiddel om fijn in slaap te vallen.

Melatonine vertoont een 24-uurs ritme; je circadiaans ritme. Dit hormoon wordt langzaam opgebouwd in de schemerige avonduren, bereikt een paar uur na middernacht zijn piek om dan weer geleidelijk af te nemen. Het licht van de dageraad, maar ook kunstlicht, werkt als een rem op de productie van melatonine.

Een melatonine supplement kan onmogelijk je natuurlijke melatoninepatroon vervangen. Zelfs time-released melatoninetabletten kunnen dat alleen maar bij benadering een beetje nabootsen. En zit je verkeerd, dan is melatonine ’s ochtends nog te hoog en word je geradbraakt wakker.

Niet elk slaapprobleem is een melatonineprobleem

Melatonine is maar één van de stoffen die een rol speelt in het orkest dat je in slaap zingt. Een slaapprobleem kan ook worden veroorzaakt door een probleem bij een andere speler.

Maar stel dat het wél helpt en je met het supplement je eigen gebrekkige melatonineproductie compenseert. Dan weet je dus precies wat je moet gaan herstellen. 

Melatonine slikken is niet de oplossing; je melatonineproductie herstellen wel. Zelfs met time-released melatonine krijg je nooit je ritme zoals het hoort te zijn. En melatonine is méér dan “alleen maar” een slaaphormoon. Wist je bijvoorbeeld dat het ook een belangrijk anti-oxidant is in je mitochondriën?

Wanneer kies je wel voor melatoninesupplementen?

Melatonine is niet zozeer een slaapmiddel als wel een biologische klok-resetmiddel. Daarom wordt melatonine weleens ingezet om de symptomen van jetlag af te zwakken. Niet als je een uurtje of wat verschil hebt, maar wel wanneer je een lange vlucht over meerdere tijdzones maakt. Vooral wanneer je naar het oosten vliegt zou melatonine je kunnen helpen. De website Apotheek.nl vertelt je daar meer over.